|
|
İnternet' i Hızlandırmak |
||
| Interneti
hizlandirmak elimizde. Yapmayi unuttugumuz birkac ayarla
oynadiktan sonra, WWW'de dolasma ya da dosya cekme
hizimizi epeyce arttirmis oluruz. Bu ayarlar ne kadar cok
kisi tarafindan yapilirsa internet trafigi de o denli
rahatlar ve hizlanir. Bu ayarlari yapan herhangi biri, sizin de hizinizin artmasina yol acar. Sonucta bu herkesin karli ciktigi bir ufak ayar. Son zamanlarda, var-olan internet yapisini zorlayan bazi uygulamalar ve dosyalar epey ilgi goruyor. Ornegin 'mp3' muzik dosyalari, internet uzerinde radyo dinlemek, film ve televizyon izlemek, ya da gunluk gazeteleri internetten okumak oldukca gundemde. Yukaridaki uygulamalar internet hizindan onemli bir parcayi yerler, ama uygun ayarlarla bunu lehimize cevirip hizi arttirmak mumkun. Burada anahtar, bu dosyalarla yalnız bizim ilgilenmedigimiz gercegi. Bilgisayarimizla internete baglandigimizda, hizmet aldigimiz servis saglayici firmanin internet hattini pek cok insanla paylasiriz. Ayni anda yuzlerce-binlerce kisi sizinle ayni kabloyu kullanir. Pek cok kisi birbirlerinin farkinda olmaksizin ayni www sayfalariyla, muzik dosyalari ile vs. ilgilenir. Ve eger bu kisiler birazdan bahsedilecek ayarlari yapmislarsa, istedikleri sayfalari cok daha hizli alirlar. Cunku bu ayarlar ile az once bahsedilen binlerce kisinin ayni anda kullandigi kablolari kullanmak zorunda kalmayiz. Turkiye'de internet denilince kisaca sunu anlayabiliriz: Para vererek hizmet aldiginiz servis saglayicilarin bagli oldugu 'turnet' adli kablolar, universiteler arasindaki 'ulaknet' adli kablolar, ulaknet ile turnet arasindaki gecit kablolari, ve yurtdisi icin bu kablolar zincirinden uydu yoluyla yurtdisindaki baska kablolar zincirine baglanti. Bir de bazi servis saglayicilarin yurtdisi baglantisinda bu kablolari kullanmak istemedikleri icin ayri uydu baglantilari var. Istedigimiz sayfaya, dosyaya, filme, vs. ulasmak icin bilgisayarimiz verileri bu kablolar silsilesinden almak zorundadir. Veriler ne kadar az kablodan gecerlerse o kadar hizli ulasirlar. Verileri size yakin tutmak icin servis saglayicilar 'kopya veri servisi' denilebilecek bir program kurarlar. Bu servisler internetin herhangi bir yerindeki sayfanin, resmin, ses dosyasininin istendiginde bir kopyasini olusturup tutarlar. Uygun ayarlara sahip bir baskasi bu dosyayi vs. istediginde 'kopya veri servisi' orijinal dosya yerine, kendisindeki kopyayi isteyene yollar. Kopya dosya ile orijinali arasindaki tek fark ise kopyanin size daha hizli ulasmasidir. Cunku 'proxy' denilen bu 'kopya veri servisi' sizin bilgisayariniza daha yakin bir uzakliktaki kablo ile baglidir. Netscape, I. Explorer, RealVideo gibi programlarinizin hizlanmasi icin, onlari 'proxy'ye uygun ayarlamaliyiz. Bu programlarin 'proxy' yani 'kopya veri servisi' icin preferences / options / secenekler menulerinin altinda " 'proxy' ayarlari " diye bir kisimlari var. Bizim yapmamiz gereken uygun ayar ise, asagidaki tablodan bize uygun olan 'proxy' servisini secip, sectigimiz servisin adini ve 'port no' denilen numarayi programlarin ayarlar menusundeki gerekli bosluklara yazmak. Once Netscape'i ayarlayalim. Netscape'in 4. surumunden (versiyon) sonraki ve oncekilarinde proxy ayarlarina farkli menulerden ulasiliyor. Netscape 4. icin 'Edit' menusunden 'preferences' secenegine tikladiktan sonra acilan buyuk pencerede 'advanced' seceneginin yanindaki kucuk saga bakan 'ok' isaretinin ustune tiklayarak uc yeni secenek belirmesini saglariz. Artik, 'proxy' secenegi ile proxy ayarlari menusune ulasmamiz mumkun. Netscape 3. ve 2. icin ise menu cubugundaki 'options' ile acilan menuden 'network preferences'a tiklamali ve acilan pencereden 'proxy' secenegi ile proxy ayarlarina ulasmaliyiz. Netscape'in
proxy ayarlari penceresinde uc secenek goze carpar.
Birincisi "no proxy" ya da "direct
connection" adini tasir, ikincisi "manual proxy"
adindadir, ve ucuncusu ise "automatic proxy"'dir.
Biz ortadaki "manual proxy" ile ilgileniyoruz.
Bu secenegi isaretledigimizde, secenegin yanindaki "view"
adli tus kendini belirginlestirir. Simdi ise bu "view"
tusuna tiklayarak ayarlarin girilecegi pencereyi acariz. Internet Explorer icin de benzer sekilde proxy ayarlari menusunu bulmali ve sectiginiz proxy adini ve port numarasini "http_proxy" icin ayrilan kisma girmelisiniz. Bu menuye ulasmak icin once 'view' menusunden 'options' secenegine girmeli, buradan 'connection' alt-basligina tiklamalisiniz. Simdi acilan pencerede ise once 'connect through proxy' secenegini isaretlenmeli, ardindan da 'settings' ile ayarlar penceresine gecilmeli. Internet'ten daha hizli bir sekilde realaudio/realvideo radyolarini, TV'lerini ve muziklerini dinlemek icin ise RealVideoPlayer programini basitce sectiginiz proxy'ye (kopya veri servisi) gore ayarlamalisiniz. Yalnýz bir ufak hatirlatma: Her RealVideo icerigi bu sekilde proxy kullanimina yanit vermiyor. Desteklemeyen servislerde proxy'yi devre disi birakmaliyiz. Devre disi birakmanin en kolay yolu RealPlayer programinin 'automatically select...' secenegini isaretlemektir. RealPlayer'in proxy ayarlari 'view' menusu altindan secilen 'preferences' menusundeki 'proxy' alt-basligi altindan yapiliyor. Buradaki "http_proxy" bosluguna asagidaki tablodan sectigimiz servis saglayicimizin, okulumuzun ya da genel kullanima acik bir proxy adini yazmali, ve port numarasini girmeyi de unutmamaliyiz. Ardindan proxy kullanimini etkinlestirmek icin, 'view'-'preferences'-'transport' menusunden "Use Specified Transports" secenegini isaretlemeli, ve belirginlesen "Specify Tranports..." tusuna tiklamali ve acilan yeni penceredeki "Use HTTP Only" secenegine tiklamaliyiz. Artik "OK" tuslarina basarak actigimiz pencerelerden cikabiliriz. Eger bir RealVideo icerigi "Cannot Found via HTTP" gibi bir hata veriyorsa, 'view'-'pref...'-'transport'-'automatic..' secenegi ile proxy kullanimini kapatabiliriz. Yeniden acmak icin ise 'view'-'pref...'-'transport'-'use specif...' secenegini etkinlestirmek uygun olanini secmelisiniz. Ornegin 'Internet Servis Saglayici' firmaniz 'Doruk' ise 'proxy.doruk.net.tr'yi secmelisiniz. Eger bir universite'den baglaniyorsaniz 'wwwcache.ulak.net.tr' adresini secmeniz gerek. Tabii universitenizin bir proxy sunucusu varsa onu kullanmak daha yararlidir. Ornegin Ege universitesindekiler 'proxy.ege.edu.tr' adresini/adini kullanabilirler. Bagli oldugunuz servis saglayici ya da okul asagidaki listede yoksa, turnet'in uc genel proxy servisinden birini kullanabilirsiniz. Ankara'ya yakinsaniz 'proxy1.turnet.net.tr' , Istanbul'a yakinsaniz 'proxy2.turnet.net.tr' ve Izmir'e yakinsaniz da 'proxy3.turnet.net.tr' adresini secebilirsiziniz.
|
||