BILGI
CD yazıcılar nasıl
çalışır?
Büyük boyutlardaki
dosyalarla çalışan kişiler için CD yazıcılar çok
gereklidir.
Sistemdeki dosyalarınızın yedeklenmesi veya dijital resim arşivinizin
saklanması gibi, sizin için önem taşıyan birçok bilgiyi gümüş
plakalarda saklamanızı sağlar.
Bunun dışında CD yazıcılar yardımıyla el kameranızla
kaydettiğiniz görüntüleri video CD formatında kaydedebilir
ya da amatör müzik çalışmalarınızı audio CD formatında
basabilirsiniz.
CD yazıcısının nasıl çalıştığını anlayabilmek için
önce CD’nin temel çalışma prensibini kavramak gerekir. CD’ler
genellikle aynı yapıya sahiptir. Taşıyıcı kısmı oluşturan
CD’deki kalın tabakadır. Çoğu üretici bu tabakayı
Polikarbon’dan yapmaktadır. Bu taşıyıcı tabakanın üzerinde
ise bilgilerin kaydedildiği kısım yer alır. Bilgilerin
okunması sırasında lazer bu kısımdan yansır.
Bilgilerin yazıldığı kısımda koruyucu bir kaplama bulunur,
bunun sayesinde hassas kısım UV ışınlarından korunur. Ayrıca
bu kaplama CD’nin ön yüzünü de oluşturur.
Yazılacak dosyaların kodlanması
Yazılabilen kısım 0,05 ile 0,1 mikrometre arasındaki
mikroskobik girintilerden oluşuyor. Derinliği 120 Nanometre
olan bu girintilere pit denir.
Pit’ler arasındaki araya da yani tümsek kısma “Land”
deniyor. Pit ve Land’ların yardımıyla iki dijital temel
bilgi yani 1 ve 0 oluşmakta. Bu iki değer iki harften oluşan
bir alfabeye benzetilebilir. Bu iki değerin kombinasyonları
sayesinde bilgiler bir araya gelir.
Bu girintiler ve çıkıntılar, sarmal bir şekilde tüm CD’nin
etrafında binlerce kez dönerek izler oluşturuyor. Bu izler
okuyucu kafa ile takip ediliyor. Bilgisayarın bunca sarmalın içerisinde
doğru bilgiye ulaşabilmesi için bu sarmalların başladığı
yer olan “Lead-in” kısmında bir içerik listesi bulunmakta
(TOC-Table of contents)
Lazerle okuma için kullanılan Teknik
Bilgilerin okunması lazer teknolojisi sayesinde gerçekleşiyor.
Bu lazerin kafası bir motor sayesinde tüm CD yüzeyinde hareket
ederek ve yarı geçirgen bir aynaya lazeri yansıtıyor ve bu,
lazerin sadece bir yöne (lazer kafasından CD’ye) doğru geçiş
yapmasına izin veriyor.
Lazerin dalga boyu 780 nanometre. Bu tür dalga boyları infrared
kategorisinde uzun dalga boyları olarak adlandırılır. Lazer
ışını lensten çıkarak 0,8 milimetre genişliğindeki taşıyıcı
yüzeye yansır. Lazerin bilgileri saklayan yüzeye ulaşması için
plastiği aşındırması gerekir ve bu 1,6 milimetre genişlemeye
sebep olur.
Toz zerrecikleri lazeri rahatsız eder
Neden lazer ışını direkt olarak yazma işlemini gerçekleştirmiyor
hiç düşündünüz mü? Çünkü, daha geniş bir lazer ışını
kirli yüzeylerden veya çiziklerden çabuk etkilenmez ve okuma işlemini
gerçekleştirebilir. CD yüzeyinde çizikler olduğunda bile 0,5
milimetreye kadar olan çiziklerde lazer ışını yansıyabilecek
kadar yer bulabilmekte ve veriyi okuyabilmektedir. Ancak
mikrometre ölçülerinde bir lazer ışını, CD yüzeyine geri
yansıyacak olursa okuyucu kafa bundan etkilenecek ve bu da okuma
hatalarına sebep olacaktır.
CD’de verilerin bulunduğu yüzey, lazer ışınını bir ayna
gibi yansıtmaktadır. Ancak yüzeydeki Pit ve Land’ler
sayesinde yansıma yüzeyi lazeri yönlendirir ve modüle eder. Böylece
yansıyan ışın geri gelirken değişmiş olur. CD sürücüsüne
dönen, ışın buradan tekrar yarı geçirgen aynaya düşer ve
buradan bir fotodiyot’a yönlendirir ve burada gelen ışın,
iki farklı gerilimde (1 ya da 0) elektrik sinyallerine dönüşür
ve bilgisayarın anlayabileceği veriler haline gelir.
CD yazıcılar kuvetli, CD sürücüler zayıf lazerlerle çalışır.
Dış görünüş itibariyle CD Yazıcıları CD Sürücülerden
ayırt etmek güçtür. İkisinde de CD çekmecesini açmak için
bir düğme, ses ayarı için bir düğme ve birkaç da LED
bulunur.
Aradaki ufak farklarsa iç kısımlarında yer alıyor. CD Sürücüler
verileri okuyabilmek için düşük bir güç harcarken, CD yazıcılar
veriyi CD’ye yazabilmek için daha güçlü bir lazere ihtiyaç
duyar. Örneğin Bir CD-R, veriyi yazabilmek için 300 celsius’luk
bir ısı kullanır. CD-RW’ler ise 500 celsius’luk bir ısı
kullanır. Bunun 200 celsius’u verinin tekrar silinebilmesi için
gereklidir.
CD-RW’ler, CD sürücüler arasındaki en gelişmiş teknoloji
olarak dikkat çekiyorlar. Alışılagelmiş CD-ROM’ları
okuyabiliyorlar ve CD yazabiliyorlar. Ayrıca yeniden yazılabilir
CD’lere veri yazıp silebiliyorlar. CD-R’ler her tip CD’yi
okuyabilirken, sadece CD’lere veri yazabiliyor. Yeniden yazılabilir
medyalarla başa çıkamıyorlar. Yakın zamana kadar CD-RW’ler
CD-R’lerden pahalıydı. Fakat zamanla CD-R’ler silinerek
yerlerini CD-RW’lere bırakmaya başladılar.
CD-ROM’lar içeriğinin değiştirilmesine imkan tanımaz
İçerisinde herhangi bir veri bulunan CD-ROM’ların yüzeyi
metalden oluşur. Çoğunlukla alüminyum veya alüminyum
kaplamadan oluşan CD’ler eğer biraz daha gümüşümsü bir görünüme
sahipse, üretici pirinç kullanmış demektir. Bu işlem CD’ye
altını andıran bir parlaklık veriyor. Metali istenilen
mikrometre kalınlığına getirebilmek için önce CD önce ısıtılır
ve sonra preslenir böylece istenen bilgiler bir daha değiştirilemez
bir şekilde saklanır.
Bir kere yazabilen CD-R
Bir kere yazılabilen CD-R’lerde ise veri değiştirilebilir.
Burada veri kısmı “dye” adı verilen organik renkli bir
maddeden oluşuyor. Bu madde CD’nin de rengini belirtiyor. Bu
madde çoğunlukla yeşil, mavi, ya da altın rengindedir. CD yazıcı,
veriyi lazer ışınlarıyla yazıyor ve bu işlem sırasında
300 celsius’luk bir ısıyla ışın renkli yüzeye düşüyor,
bu sayede bu kısımda bir derinleşme gerçekleşiyor, yani bir
Pit oluşuyor. Pit’lerin oluşması Land’lerin oluşması
anlamına da geleceği için böylece veriler CD yüzeyine yazılmış
oluyor.
Tekrar yazabilen CD-RW
Bir kere yazılabilen CD-R’lere göre bu teknoloji CD-RW’lere
veriyi yazıyor ve siliyor. CD-R’de olduğu gibi bunda da metal
yansıtıcı bir yüzey üzerinde renkli bir kısım bulunmakta.
Bu yüzeyde de veri kodlanmış halde saklanıyor. CD-RW’deki
renkli kısım iki farklı tipi bir arada bulundurabiliyor:
Kristallin ve Amorph. Kimyacılar kristalleşmeden katılaşan sıvılara
amorph adını veriyorlar. Örneğin, Cam. Renkli tabakadaki
amorph kısımları ışını yansıtmadan geçirir. Geçen
ışık ancak metal kısımdan yansıyarak geri döner.
Kristallin kısımlar ise lazer veriyi okurken yansıtır.
Kristallin ve amorph iki farklı yansıtıcı yüzey oluşturur
ve bu sayede dijital veriler birleştirilir. CD-RW’nin yazılması
sırasında yazıcı renkli yüzeye yoğun lazer ışınları
yollamaktadır. Bu esnada ısı 500 celsius’u bulabilir. Bu işlemden
hemen sonra renkli madde hemen soğumakta ve amorph bir duruma
gelmektedir.
CD-R’daki gibi CD’yi eski haline döndürmek mümkün. Amorph
bölgeler 200 celsiusa kadar tekrar ısıtıldığında daha yavaş
soğuyarak kristalleşiyor ve veri siliniyor. Ve CD-RW tekrar yazılmaya
el verişli hale geliyor. Bu silme işlemi sırasında CD’nin
sarmal kalıbı da yok olmasın diye üreticiler şeffaf olan yüzeye
bir de sarmal kalıbı basıyor ve bu sayede tekrar aynı şekilde
CD’ye veri yazmak mümkün oluyor.
Kombi aletler ve DVD yazıcılar yolda
Bu arada CD-RW yazabilen ve DVD okuyabilen aletler epeydir
piyasada kolayca bulunabiliyor. DVD’lerin yazılabilmesi ise
hala pahalı ve problemli bir iş. Böyle bir alet için binlerce
doları gözden çıkarmalısınız. Ancak Panasonic yakın
zamanda böyle bir DVD yazıcıyı piyasaya 500 dolar civarında
bir fiyata piyasaya süreceğini bildirdi. Bununla birlikte DVD sürücüler
de PC’lerin standart donanımlarına eklenecek. DVD yazabilen
aletlerin şu ana kadar yaygınlaşmamasının en büyük
sebeplerinden biri de büyük üreticilerin kayıt formatları
konusunda anlaşamamaları ve bu konuda uyumluluk problemlerinin
sürmesiydi. Panasonic’in ürettiği çözümü merakla
bekliyoruz.
CD’lerde renk ve performansa dikkat
Çoğu CD 650MB kapasiteye sahiptir. Ancak bu değer günümüz
ihtiyaçları göz önüne alınırsa artık büyük bir kapasite
değil. Bazı diskler 655 hatta 700MB kapasiteye sahip olabilir.
Bunların arasındaki fark sarmalların arasındaki açıklıktır.
Üreticiler bu sarmalların arasındaki boşluğu daraltarak daha
fazla sarmalı disk yüzeyine ekleyebiliyorlar. Yeni mevcut sürücülerin
genellikle bu yeni CD’lerle bir sorunu olmuyor ancak eski sürücüler
problem yaratabilir. CD-RW’lerde ise üzerinde yazan hıza
dikkat etmelisiniz. Yazıcınızı destekleyen hızlardaki CD’leri
almalısınız. Daha ayrıntılı bilgiyi CD’nin paketinin üzerinde
bulabilirsiniz. Ayrıca CD’lerdeki renk farkları da kalitede
rol oynar. Mavi ya da yeşil renkteki CD’ler ucuzdur ancak daha
az dayanır (10 sene kadar). Ayrıca bu CD’lere Audio kayıt
ettiğinizde bazı müzik setleri bunları okumakta zorlanabilir.
Bu yüzden biraz daha pahalı olan ancak daha fazla dayanan (100
sene kadar) yeşil sarı parlayan altın rengindeki CD’leri
tercih edebilirsiniz.
Kaynak:Chip
Online